دو دهه است که کار بازسازی افغانستان با کمک و حمایت جامعه جهانی به هدف بهبود وضعیت زندگی افغان‌ها و تداوم نظام، شروع شده و در این مدت کمک های زیادی به افغانستان نموده اند. بخش‌های مختلف، از جمله عرصه های انکشافی و توسعوی محراق توجه جامعه جهانی بوده است، در این مدت افغانستان موفق گردید تا جاده‌ها و شاهراه‌های کشور را بازسازی نموده و در اعمار سائر پروژه‌های عام المنفعه نیز قدم‌هایی بردارند.
اما مسئله برق افغانستان کماکان لاینحل باقی مانده و زمستان‌ بی برق برای کابل‌نشینان پر از دردسر و کابوس‌وار است. سرمای بیش‌ازحد، نبود امکانات، فقر بی‌رویه مردم و از همه مهمتر دغدغه گرم کردن خانه‌ها در این فصل بی‌نهایت سرد، از مشکلات اساسی مردم ساکن کابل است. البته این وضعیت را تقریبا می‌توان به سراسر افغانستان تعمیم داد؛ اما این که پایتخت یک کشور با چنین وضعی روبه‌رو باشد، بیشتر قابل تآمل است.
افغانستان شاید در صدر کشورهایی باشد که کمترین میزان تولید انرژی را دارد. نه به این معنا که وضعیت اقلیمی و ژئوفیزیکی افغانستان به نحوی است که نتواند انرژی تولید کند. بر اساس داده‌ها و بررسی‌های دانشمندان عرصۀ انرژی، افغانستان توانایی تولید سالانه ۳۱۰ هزار مگاوات انرژی برق را دارد. از این میزان، ۲۳ هزار مگاوات از منابع آبی افغانستان قابل تامین است.
۲۰۰ هزار مگاوات را هم از انرژی آفتاب می‌توان به دست آورد و ۶۸ هزار مگاوات را هم می‌توان از منابع بادی افغانستان فراهم کرد؛ اما تأمین انرژی از منابع داخلی افغانستان تا کنون در دستور کار مقامات حکومت قرار نگرفته است و کماکان برق وارداتی کشورهای همسایه، منابع تأمین روشنایی به حساب می‌آیند.
با این حال کشور ما با این همه توانایی تولید انرژی، وابسته به واردات برق از کشورهای همسایه است. در حال حاضر افغانستان در حدود یک هزار و ۴۰۰ مگاوات برق برای مصرف سراسری کشور نیاز دارد.
از این میان تنها ۲۵ درصد از برق تولید داخل کشور است و بقیه از منابع خارجی تامین می‌شود. افغانستان از تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران، چهار کشور همسایه شمالی و غربی برق وارد می‌کند که بخشی از این برق در شهرهای مسیر تا کابل استفاده می‌شود و یک بخش آن هم به کابل و شهرهای اطراف کابل می‌رسد، متاسفانه این برق هیچ‌گاه قابل‌اعتماد نبوده است و نمی‌توان به دایمی بودن آن اتکا کرد. با این که این برق بر اساس قراردادهای رسمی و معادل قیمت استاندارد جهانی از کشورهای همسایه به افغانستان وارد می‌شود.
با این حال تداوم برق‌رسانی به رابطه سیاسی افغانستان و این کشورها و نیاز به انرژی در خود این کشورها، بستگی دارد، زمانی که در کشورهایی مثل ترکمنستان، ازبکستان یا تاجیکستان، نیاز به برق بیشتر می‌شود، برق افغانستان قطع می‌شود.
حالا مشخص نیست که این قطع کردن برق صادراتی این کشورها به افغانستان، در قراردادهای شان هم گنجانده شده یا خیر.
این گونه است که هم در زمستان و هم در فصل تابستان، افغانستان و کابل پایتخت، با نوسان برق روبه‌رو هستند؛ زیرا در این دو فصل از سال نیاز به برق، بیش‌ازحد معمول است. با اینکه قبل از این برق وارداتی با سنجش تقسیمات ناحیوی به صورت چند ساعته قابل استفاده بود؛ اما اکنون نظم « پرچوی » نیز به هم خورده است و در فرایند نا منظم، به صورت پراکنده و گذرا به ساحات مختلف تقسیم می‌گردند، چنین بی نظمی در توزیع برق مشکلات مردم را مضاعف ساخته و کسی نمی‌داند که معمولا در بیست و چهار ساعت، کدام ساعات به برق دسترسی دارند و چه ساعاتی قطع می‌باشد.
نبود برق در کابل در کنار این که تاریکی را بر این شهر حکمفرما کرده، مشکلات دیگری نیز به وجود آورده است.
به‌طور مثال کمبود برق باعث شده است تا مردم برای گرم کردن خانه‌های خود از هر منبع قابل اشتعال استفاده کنند. این مسئله آلودگی هوای بیش‌ازحد شهر کابل را در پی داشته است. در حال حاضر به دلیل قطعی برق به‌صورت متواتر، شهر کابل تبدیل به آلوده‌ترین شهر جهان شده است که میزان آلاینده‌های هوای آن از خطرناک‌ترین معیار آلودگی نیز عبور کرده است. همین امسال در اثر آلودگی هوا در شهرهای افغانستان، چهار هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند که بیشترین آن‌ها ساکنان کابل بوده‌اند، متاسفانه دولت نیز در ۲۰ سال گذشته نتوانسته است زیربنای قوی در عرصه تولید انرژی ایجاد کند. بر اساس آمارها در طول ۲۰ سال گذشته بیش از چهار میلیارد دالر در عرصه انرژی در افغانستان هزینه شده که اکثرا هم مقطعی و روبنایی بوده است؛ ازجمله خریداری ژنراتورهای تولید برق که هرکدام برای مدتی بازدهی مناسب داشت وبعد به دلیل مصرف بیش از حد سوخت، کمتر مورداستفاده قرار گرفت، با توجه به اینکه اکثرا منابع عایداتی تمویل و تجهیز دولت از کمک‌های خارجی تأمین می‌گردد، اما عواید داخلی کشور هم اگر به گونه‌ی درست مدیریت و مورد بهره برداری قرار گیرد، می‌تواند در حل مشکلات بخش کلانی از تأمین برق نیز کارساز واقع گردد.
البته بخش بیشتر پول چهار میلیارد دالری هم برای واردات انرژی برق از کشورهای همسایه هزینه شده است. تنها در شش هفت سال گذشته که رئیس جمهوری غنی در رأس قدرت قرار گرفت تا حدی تلاش شد تا سدهایی برای تولید برق در داخل کشور بنا شود که «بند برق سلما» در هرات نمونه آن است. همچنین ساخت بند برق کمال خان در ولایت نیمروز و بند برق بخش آباد در ولایت فراه، از تلاش‌های جدید برای تولید برق و مدیریت انرژی در داخل خاک کشور خبر می‌دهد، درحالی‌که دولت پنج سال قبل تعهد داده بود که ظرف چهار سال، کشور را از نظر انرژی به خودکفایی می‌ر‌ساند اما با گذشت چهار سال، ما هنوز هم درهمان نقطه اولیه قرار داریم، هر چند نا امنی‌های تحمیلی مانع جدی بر سر راه تطبیق پروژه‌های عام المنفعه قلمداد می‌گردد، اما علاوه بر آن، عدم توجه جدی در این راستا نیز بخشی از چالش‌های تأمین انرژی برق به حساب می‌آید، مسئولان شرکت برشنا در هماهنگی با دولت می‌توانند بجای خرید برق با هزینه‌ی سرسام آور، بر تولید آن از منابع داخلی متمرکز گردند، اگر نا امنی و کمبود بودجه در این عرصه مانع قلمداد گردد، راهکارهای عملی در رفع آن وجود دارد، بودجه‌ی که هم اکنون به خرید برق از کشورهای همسایه هزینه می‌گردد، با اندک نظارت جدی از بنادر و عواید داخلی، می‌توان از حیف و میل آن جلوگیری نموده و مبلغ‌های به دست آمده را در جهت انکشاف تولید برق از سه مجرای آب، باد و انرژی خورشید سرمایه گزاری نمود، از منظر جغرافیایی نیز کشور ما به گونه‌ی است که تقریبا در تمام فصول سال دسترسی به منابع یاد شده قابل دسترسی است، با این حال، مسئولین امور در این زمینه تا کنون پاسخ قناعت بخشی که مطابق به واقعیت‌های موجود باشد ارائه نداده اند، از منظر نا امنی هم اگر تولید انرژی را در نظر بگیریم نیز چندان قابل توجیه نیست؛ زیرا بخش‌های کلان و مهم کشور در کنترل دولت است و گروههای مخالف در این زمینه نمی‌توانند مانع جدی بر سر راه آن به حساب آید، هم اکنون نیروهای امنیتی کشور به گونه‌ی جدی از تعمیرات عمومی محافظت می‌نمایند، بخش‌های کشفی نیز فعالیت‌های چشمگیری در این زمینه دارند، اگر دولت و مسئولین برشنا در جهت تأمین برق از منابع داخلی متمرکز گردند، به زودی شاهد رفع نیازهای افغانستان از منابع انرژی کشورهای همسایه خواهیم بود.