صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

حکومت موقت؛ راه حل اساسی یا بحران تازه سیاسی

-

حکومت موقت؛ راه حل اساسی یا بحران تازه سیاسی

درحالی که گفتگوهای صلح بین هیئت جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان در قطر جریان دارد گمانه زنی های در مورد نتایج این مذاکرات نیزدر رسانه ها مطرح است. برخی سیاست مداران افغانستان خواب اداره موقت را دیده و زمزمه می¬کنند. رسانه¬ها نیز بیشتر با همین محور تیتر می¬زنند. برخی مردم مخالف اداره موقت اند و نگران هستند که با ایجاد حکومت موقت دهۀ هفتاد تکرار خواهند شد.
در چنین شرایط کوچکترین حرکت اشتباه همه چیز را ضرب صفر می¬کند و کشور بهای سنگین پرداخت خواهند نمود. بهای که بدون شک سنگینی بار آن شانه¬های مرم را خم می¬کند.
حکومت موقت به نفع است؟
پاسخ به این سوال نزد افراد مختلف، متفاوت است. برخی برای عبور از شرایط فعلی حکومت موقت را تنها راه می¬داند و عده اما عکس این دیدگاه را دارند. موافقان استدال می¬کنند، طالبان با نظام فعلی کنار نخواهد امد وبرای بیرون رفت از این وضعیت ضروری است حکومت موقت شکل بگیرد. عده¬ای اما خواهان انتقال قدرت به شکل قانونی اند تا خلأء مشروعیت به وجود نیاید.
در آستانه گفتگوهای صلح و زمزمه¬های اداره موقت مردم و شهروندان کشور نگران شرایط امنیتی، سیاسی، اقتصادی و حتا هویت های فرهنگی، قومی و عقاید خویش هستند. اقلیت¬های مذهبی و قومی نگران شکل گیری حکومت موقت براساس خواسته طالبان هستند وطالبان گروهی است که سال¬ها علیه مردمان این سرزمین قد علم کرده و با شانه کردن تفنگ هیچ ابای از کشتن مردم حتا افراد ملکی نداشتند و ندارند. به گونه نمونه شیعه¬ها به شدت نگران این مورد اند و عملا و علنا در رسانه¬ها نگرانی شان را ابراز می¬کنند. زیرا همواره مورد هدف قرار گرفته اند و طالبان تا حال موضع واضح در قبال آنان اعلام نکرده است. برخی تبصره کردند و می¬کنند که گویا رفتار، گفتار و اندیشه طالبان در قبال شیعه¬ها تغییر نکرده و همچون گذشته دید منفی نسبت به آنان دارند. این نگرانی بین دیگر اقوام و مذاهب نیز و جود دارد.  از سوی هم گروه¬ها و نهادهای مدافع حقوق بشر نگران دیدگاه افراطی طالبان نسبت به زنان و آزادی بیان هستند. هم اکنون صدها مکتب در مناطق تحت کنترول طالبان مسدود هستند و دختران اجازه رفتن به صنف¬های درسی را ندارند.
در این میان تنها طالبان نیستند که مردم از به قدرت رسیدن شان هراس دارند. بل گروه¬ها و جریان های سیاسی دخیل در پروسه نیز هستند که در گذشته نتوانستند خواستههای مردم افغانستان را براورده کنند. گروه¬های که بعد سقوط حکومت داکتر نجیب به قدرت رسیدند اما نتیجه اش آنچه است که در تاریخ با نام "دهه هفتاد" می¬شناسیم. دهه هفتاد در ذهن مردم افغانستان مترادف جنگ، ویرانی، کشتن، چور و چپاول و بدبختی مردم افغانستان حک شده است. دهه هفتاد یعنی کابوس، یعنی مرگ... این عین واقعیت است. بعد سقوط حکومت دکتر نجیب خلأ قدرت به وجود آمد. خلأ که با شکل گیری حکومت موقت پر شد، اما سردمداران حکومت موقت نتوانستند وضعیت را کنترول کنند و در نهایت کشور به لبه پرتگاه رفت و در گودال ویرانی سقوط کرد.
وقتی حرفی از تشکیل اداره موقت می¬شود، دهه هفتاد در ذهن مردم مجسم می¬گردد. زیرا بسیاری مدعیان و حامیان حکومت موقت کسانی اند با کناره گیری دکتر نجیب به قدرت رسیدن و آن زمان مثل حالا شعار اداره موقت سردادند و خود را به آب و آتش زدند. اما نتیجه اش بی¬اتفاقی، ویرانی، کشتار، فقر و فرار مغزها از کشور بود. این افراد اگر توان اداره حکومت موقت را می¬داشتند دهه هفتاد به دوره طلایی مبدل میشد نه کابوس مردم افغانستان.
پس با جرات می¬شود گفت؛ اداره موقت به نفع مردم افغانستان نیست
به چند دلیل حکومت موقت به نفع افغانستان نیست
اول – خلأ قدرت مشروع شکل می¬گیرد. اداره موقت مشروعیت شانر را از کی می¬گیرد؟ از طالبان و یا کشور دیگر؟ وقتی حکومت مشروعیت نداشت، قطعا میزان پاسخگویی شان به مردم کمتر است. مردم و گروه¬های سیاسی خود را مسئول به اطاعت و پیروی از چنین نظام نمی¬دانند. 
دوم – ترس تکرار دهۀ هفتاد. این تنها نگرانی من نیست. بل نگرانی هزاران شهروند این سرزمین است که در طول سال¬های آخر کشته و زخمی داده اند و بارها آسیب دیدند. انگونه که در بالا اشاره کردم، بسیاری حامیان و گروه¬های خواهان اداره موقت همان-های هستند که در دهه هفتاد حکومت موقت ساخته بودند. از کجا معلوم بعد ازرسیدن به قدرت زمینه را برای انتخابات و آنچه فعلا می¬گویند فراهم می¬کنند؟
سوم – بیستر برای حکومت موقت هموار نیست و با تشکیل آن نظم  عمومی و حکومت داری از هم می¬پاشد.
راه حل چیست؟
طالبان بخشی از مردم افغانستان هستند. از این رو نمی توانیم نادیده بگیریم. به نفع همه است هم¬دیگر را بپذیریم و به اصلاح وطنی " خون با خون شسته نمی¬شود". اما شرایط گفتگوهای صلح آنطوری که مردم توقع داشتند پیش نرفت. خشونت¬ها کاهش نیافت و طالبان خواست¬های بلندپروازانه¬ای را مطرح کردند. خواست گرفتن حکومت و قرار گرفتن در موقف بهتر از حکومت فعلی افغانستان. موردی که برای مردم و حکومت فعلی قابل قبول نیست.
بهترین کار ممکن توافق طالبان با حکومت فعلی و تشکیل حکومت فراگیر است. اگر قرار باشد حکومت جدید شکل بگیرد، بازهم اداره موقت راه حل نیست. رفتن به انتخابات زودهنگام می¬تواند گزینه بهتر و منطقی باشد. این در صورت است که طالبان خواهان پیوستن به حکومت فعلی نباشند. با رفتن بسوی انتخابات به طالبان و هر گروه دیگر فرصت داده می¬شود خود را از دید مردم به قضاوت بگیرند و از راه قانونی در قدرت سهیم شوند.
خلأصه اینکه شکل گیری حکومت موقت اصلا به نفع نیست. طالبان هنوز قانون اساسی را به رسمیت نمی¬شناسند، موافق آزادی بیان و آزادی رسانه¬ها نیستند، دید منفی نسبت به زنان دارند، برخورد توام با تبعیض نسبت به گروه¬های قومی، مذهبی و دینی دارند. در چنین حالت قعطا مردم نگران هستند و حق دارند نگران باشند.
امید حکومت افغانستان و طالبان کوتاه بیاند و به توافق جامع و موثر دست یابند تا مردم بتوانند در سایه صلح نفس بکشند و زندگی کنند.
به امید افغانستان مترقی و با ثبات

دیدگاه شما