هشت مارچ روزی همبستگی جهانی زنان، همه ساله با برنامه‌های متنوع گرامی داشت شده و از کارکرد‌ها زنان در سراسری جهان بازخوانی می‌شود و در کشور‌های جهان اول با سرمایه گذاری‌های معنوی و مادی برای پیشرفت زنان گام‌های استوار تر و مستحکم تر بر میدارد تا خود آگاهی و شرایط زیست با همی را مساعد سازد و حقوق انسانی این قشر لطیف جامعه تامین کرد.
اما؛ افغانستان با گذشته‌ی تاریخی جنگی در نیم قرن اخیر، حضور زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی دچار تزلزل و ناهنجاری غیر قابل تحمل بوده است و زمینه رشد آنچنانی این قشر زحمت کش افغانستان مساعد نشده و هنوز ذهنیت‌های افراطی بعضی مردان مانع جدی برای رسیدن به حقوق طبیعی و انسانی این طبقه شمرده می‌شود . زنان در افغانستان همیشه مورد ظلم و ستم قرار گرفته است. دوره طالبان سیاه ترین روزگار زنان در افغانستان بود که زنان اجازه فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و تحصیل نداشتند و حتی برای بیرون رفتن از منزل یک مرد محرم می بایست همراهش می بود؛ از این رو قساوت‌های طالبان نسبت به زنان و مردان زمینه فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی را از آن‌ها گرفت.
با کمال تآسف زنان افغانستان به دلیل فرهنگ وعنعنات قومی و قبیله ای همواره در محدودیت قرار داشته اند و نتوانسته اند خواسته‌های خویش را به درستی مطرح کند و به جایگاه شایسته خویش نتوانسته است دست یابد؛ اما بعد از سقوط طالبان و شکل گیری حکومت جدید  صفحه امیدوار کننده  برای زنان افغانستان رقم خورد و زمینه حضور این قشر بزرگ درعرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و اجتماعی  فراهم شد و زنان افغانستان برای تداوم این روند سخت در تلاش اند تا دست آورد‌های مختلف داشته باشند.
دو دهه اخیر برای زنان فرصت‌های خوبی را ایجاد کرده است، درست است که زنان با چالش‌های زیادی مواجه بوده اند اما حضور فعال و آگاهانه زنان و حمایت حکومت و تدوین قوانین که زمینه حضور زنان را تسهیل کند باعث شده است که زنان در تمام عرصه‌ها به خوبی بدرخشد و به دست آوردهای بزرگی دست یابد.
اکنون حقوق زنان در مذاکرات صلح یکی از مباحث جدی است و طالبان می گوید زنان فقط در چارچوب شریعت براساس فهم آن‌ها می توانند کار کنند و حکومت افغانستان و جامعه جهانی از دست آوردهای که زنان در طول این بیست سال به دست آورده است حمایت می کند و اعلام کرده است که جایگاه و حقوق زنان در پروسه صلح مورد توجه قرار گیرد و زنان افغانستان نیز در چنین شرایط حساس می بایست از حقوق زنان به صورت هماهنگ و منسجم دفاع نمایند و اجازه ندهند که دوباره زنان افغانستان از حقوق سیاسی و اجتماعی خویش محروم شود در این مقاله به برخی از دست آوردهای زنان اشاره می کنم:
1- حضور زنان در سیاست
زنان در افغانستان با وجود چالش‌ها در بیست سال گذشته درعرصه سیاست بخصوص در سه قوه مقننه، قضایه و اجراییه حضور فعال داشته است، امروزه در در مجلس نمایندگان ۲۰ تا ۲۵ درصد نمایندگان را زنان تشکیل می دهد و در تصمیم‌ گیری‌های کلان کشور نیز حضور دارند، گرچند این رقم ناکافی است ولی در جامعه سنتی افغانستان آغاز خوبی برای زنان است.
زنان سیاستمدار بر تحقق خواسته‌ها و مطالبات سیاسی خود صدا بلند می‌کنند و تظاهرات مدنی شکل می‌دهند و خواهان مستحکم نمودن اصل پایه‌های دموکراسی در کشور می‌شوند این یعنی تغییر ساختارمند و مدرن زنان با توجه با شرایط زمانی و مکانی که نقطه‌ی قوت برای دولت مردمی و فراگیر منجر می‌شود .
البته زنان در سیاست ورزی فاقد زیر پایه‌های اصولی برای پیش برد استراتژی دوامدار در افغانستان بوده و به یک دید واحد سیاسی زنانه‌گی نرسیده اند  و بیشتر قومی عمل می‌کنند تا ملی، پس اگر زنان افغانستانی می‌خواهند به اقتداری ارزشی واحد برسند به انسجام و عملکرد مجموعی دست زده تا از دایره سیاست مرد سالارانه رهایی یابند.
بلند بردن سطح سواد اولین کلید موفقیت زنان در افغانستان خواهد بود تا به خود آگاهی و قدرت تصمیم گیری منطقی را داشته باشند، پس زنان روی یک برنامه مدون و همه شمول بچرخد تا قوی تر ظاهر شوند.
2- نقش زنان در اقتصاد
اقتصاد از زیر پایه‌های اساسی برای پیشبرد اهداف فکری و  تامین کننده نیازهای اولیه بشر است. زنان در افغانستان از استقلالیت مالی خوبی برخورد دارد نیستند و جامعه سنتی این اجازه را نمی‌دهد که زن مدیریت پولی را عهده دارد شوند.
اگر به نقش و سهم گیری زنان در اقتصاد و سرمایه گذاری افغانستان توجه کنیم متاسفانه حضور زنان در عرصه اقتصاد ناهموار و قابل نگرانی است چون بنیه‌ی یک کشور مترقی سهم فعال زن و مرد در اقتصاد آن است پس در حقیقت در افغانستان طبقه پنجاه درصدی آن کم رنگ عمل می‌کند و این نیازمند پالیسی تعریف شده و حمایت جمعی را می‌خواهد تا زنان به خود کفایی مالی رسیده و در کاهش فقر کمک کرده باشد.
3- حضور زنان در فرهنگ  و هنر
افغانستان همیشه مرکز رشد و شکوفای فرهنگ و تمدن بوده و زنان یکی از تاثیر گذارترین جنبه‌های رشد فرهنگ، ادبیات و رسانه می‌باشد . زنان در عرصه فرهنگ خوش درخشیده است اما فرهنگ تربیتی فرزندان در خانواده با نقطه ضعف‌های همراه است و باعث عقب مانده‌گی جامعه سالم می‌شود و این مسئولیت بزرگ خانواده‌هاست تا فرزندان فرهنگی و کتاب خوان تربیت کند تا از افراطیت و خشونت کاسته شود.
در عرصه فرهنگ زنان شاعر، نویسنده، ژورنالیست، پژوهشگر و هنر مند بخصوص در عرصه رشد صنایع دستی فعالیت‌های خاصی  دارند اما آنچنان پیشرفت نداشته اند اما بهتر از عرصه اقتصاد و سیاست عمل کرده است.  رشد فرهنگ یک جانبه نیست بلکه ابعاد و پدیده‌های متفاوت در رشد فرهنگ نقش دارد.
اگر صنایع دستی زنان مورد تمرکز و توجه دولت قرار گیرد می‌تواند به عاید خوبی مالی برای زنان تبدیل شود چون زنان به دست بافی‌های ظریف و رشد قالین بافی و ساختن اشیای تزیینی با استفاده از چوپ دست بالای دارد.
4- نقش زنان در ایجاد صلح
زنان افغانستان در طول تاریخ این کشوردرد‌ها و رنج‌های زیادی متقبل شده است و در واقع می توان گفت زنان افغانستان قربانی منازعات دوامدار در این کشور بوده است از این رو در  مذاکرات صلح می بایست حضو پر رنگ داشته باشد که خوشبختانه در ترکیبی هیئت جمهوری اسلامی افغانستان زنان حضور خوب دارند و تاکنون از حقوق زنان در میز مذاکره خوب دفاع کرده است.
اگر طرف‌های منازعه زنان افغانستان را نادیده بگیرند هیچ صلحی پایداری در کشور تآمین نخواهد شد و اگر بخواهیم به یک صلح پایداربرسیم به حقوق زنان احترام گذاشته شود و از دست آوردهای که زنان در طول این بیست سال به دست آورده است پاسداری شود.
نتیجه گیری
زنان افغانستان شایستگی و برازنده گی حق زندگی مسالمت آمیز در سایه نظام جمهوری را دارد، از فرصت‌ها و امکانات موجود برای انسانی سازی روابط و تقویت روحیه همدیگر پذیری تلاش نمود تا زنان به حقوق انسانی خود برسد. زنان افغانستان نیازمند انسجام خودی و طرح نو برای پیشبرد حضور خود در عرصه مختلف را می‌طلبد.