صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۷ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

انتظار می‌رود ایالات متحده امریکا برای کاهش خشونت‌ به قسمت‌های محرمانه‌ای از توافق با طالبان بیافزاید

-

انتظار می‌رود ایالات متحده امریکا برای کاهش خشونت‌ به قسمت‌های محرمانه‌ای از توافق با طالبان بیافزاید

دوحه، قطر – به گفته مقامات امریکایی، افغان و طالبان، دیپلوماتهای امریکا در تلاشند تا به قسمتهایی از توافق صلحی که سال قبل با طالبان صورت گرفت بیافزایند؛ بهویژه بخشهای محرمانهای که مشخص میکند چه اقدامات نظامی – از سوی دو جانب – مطابق توافق امضاءشده ممنوع هستند.
مذاکراتی که به آرامی برای ماهها در جریان بوده، تبدیل شده به آخرین تلاش دیپلوماتیک دولت بایدن برای دست یافتن به کاهش خشونتی که میتواند در صورت عدم پیشرفت در گفتگوهای گسترده صلح، ایالات متحده را قادر به ماندن کند.
چنانچه این گفتگوها و مذاکرات جداگانه میان دولت افغانستان و طالبان رو به ضعف گذارد، احتمال میرود که ایالات متحده با چندین هزار نیروی خود در افغانستان فراتر از تاریخ اول مِی در این کشور بماند. اول مِی ضربالاجلی است که طبق توافق 2020 با طالبان قرار است در آن نیروهای نظامی امریکا از افغانستان خارج شوند، و این زمانی است که این گروه شورشی احتمالاً حملات بهاریشان را علیه نیروهای مستأصل امنیتی افغانستان شروع کردهاند. علیرغم تلاشهای شدید دولتهای ترامپ و بایدن مبنی بر خاتمه دادن به طولانیترین جنگ امریکا، چنین شرایطی به طور حتم هرگونه پیشرفت حاصله در ماههای پیشین برای رسیدن به توافق سیاسی را به تعویق میاندازد.
اسفندیار میر، تحلیلگر مرکز امنیت و همکاری بینالمللی دانشگاه استنفورد میگوید: "وقت دولت بایدن در حال اتمام است. اگر در دو یا سه هفته بعد هیچ پیشرفت مهمی صورت نگیرد، بایدن اولین شکست عمده در سیاسی خارجیاش را کسب خواهد کرد."
طبق گفته مقامات امریکایی و آگاهان از مذاکرات، هدف توافق طرح شده مربوط به دو پیوست توافق 2020 که توسط دولت ترامپ محرمانه تلقی میشد این است که پیروزی شورشیان در میدان جنگ را با محدود کردن عملیات نظامی طالبان علیه نیروهای افغان در جریان گفتگوهای صلح به تأخیر بیاندازد. در عوض، ایالات متحده برای رهایی زندانیان طالبان که هنوز در بند دولت افغانستان هستند و برداشتن تحریمهای سازمان ملل علیه طالبان – دو هدفی که در توافق اصلی مطرح شده – اعمال فشار میکند. این مذاکرات جدید که شامل نمایندگان دولت افغانستان نمیشود، در بحبوحه بنبست جنجالی میان طالبان و افغانها، علیرغم فشار از سوی بازیگران بینالمللی و منطقه بر طرفین برای تعهد به نوعی مسیر پیشرفت انجام میشود.  فقط چند هفته بیشتر به اول ماه مِی نمانده و احساس روزافزون تردید و فوریت بر تمامی طرفها سایه افکنده است.
ایالات متحده در حال حاضر در کنار هزاران پیمانکار و نیروهای بینالمللی مستقر، حدود 5/3 هزار نیرو در کشور دارد. کارشناسان و مقامات میگویند که خروج این نیروها و تمامی تجهیزات تا اول ماه می در این مرحله از لحاظ لوجستیکی ناممکن است.
مذاکرات یکجانبه ایالات متحده با طالبان خشم مذاکرهکنندگان افغانی که گفتگوهای جانبی را نوعی سردرگمی در مذاکرات وسیعتر صلح میداند، را برانگیخته است. به گفته یکی از مذاکرهکنندگان دولت افغانستان که نخواست نامش فاش شود، حتی اگر ایالات متحده و طالبان به توافقی برای کاهش خشونت دست بیابند، احتمال بهوجود آمدن آتشبسی کامل نمیرود.
به طور مشخص، ایالات متحده در حال اعمال فشار برای سه ماه کاهش خشونت است. در حالی که دیپلوماتهای امریکا امیدوارند که این زمانبندی تمدید شود.  اما در سه ماه اخیر، طالبان طرح پیشنهاد خود را ارائه کرده. این طرح که برای اولین بار توسط طلوع نیوز گزارش شد شامل مطالباتی بود از جمله وضع محدودیتهای شدید بر نیروی هوایی امریکا بود که به طور کامل مورد پذیرش مذاکرهکنندگان امریکایی قرار نگرفت. بسیاری از تأخیرها در تأمین توافق جدید برای کاهش خشونت از موافقتنامه اصلی فبروری 2020 نشأت میگیرد.  این توافق به طور سهلانگارانهای از طالبان خواست تا حملات انتحاری و حملاتِ در مقیاس بزرگ را در ازای کاهش حملات و یورشهای هوایی توسط نیروهای امریکایی متوقف کند. لیکن، به گفته مقامات، هر دو طرف این شرایط را به طور متفاوتی تفسیر کردند و هر دو اتهام نقض توافق را به یکدیگر نسبت دادهاند. طالبان همچنان باید روابط خود را با القاعده و گروههای تروریستی دیگر قطع کند، اما جامعۀ اطلاعاتی امریکا شاهد اقدامات اندکی در راستای این هدف بوده است.
طبق این قرار، نیروهای امریکایی میتوانند در صورت مورد حمله قرار گرفتن از متحدین افغان خود دفاع کنند، اما طالبان گفتهاند که حملات هوایی امریکا علیه جنگجویانی از آنها انجام شده که به نیروهای افغان حمله نکردهاند.  در فایلهایی که در دست طالبان قرار دارد و به مشاهده نیویورک تایمز رسیده، به تفصیل درباره صدها نقض از سوی امریکا نوشته شده است. آنها جزئیات زخمیان، کشتهشدگان و تلفات ملکی و تخریب اموال را ثبت کردهاند. با اینهمه، طالبان اغلب تمایزی میان عملیات تهاجمی انجام شده توسط نیروهای امنیتی افغان و نیروهای امریکایی قائل نمیشود. چند رویدادی که نیویورک تایمز قادر به تأیید مستقلانه آنها از جون 2020 بوده، دست داشتن نیروهای امریکایی در آنها را رد میکند.شرایط جدید برای کاهش خشونت طی چندین ماه گذشته در جلسات مرتبی که در شرق ویلِج و اسپا (تفریحگاه مجللی در دوحۀ قطر) موضوع اصلی بحث بوده است.  قصد جلسات مقامات امریکایی با طالبان در دوحه – از جمله مقامات بلندپایهای مانند مایک پامپئو وزیر خارجه قبلی در ماه نوامبر و جنرال مارک مایلی رئیس ستاد مشترک ارتش در دسامبر – این بود که حملات طالبان را کاهش دهد و کشتار خونینی که در سرتاسر کشور ویرانی به بار آورده بود را متوقف کند، هرچند پیشرفت اندکی داشت.
با وجود تمام شدن وقت و روبهرو شدن این مذاکرات با موانع بسیار، دولت بایدن به موفقیتهای بیشتر امیدوار است.
مذاکرات میان افغانها و طالبان که در سپتامبر آغاز شد، به دلیل عدم تمایل این گروه شورشی به گفتگو درباره دولت آینده و توافق تقسیم قدرت عملاً به بنبست رسیده است. این در حالی است که اراده ایالات متحده درباره خروج از افغانستان تا اول ماه می نامشخص باقی مانده است. به گفته مقامات و کارشناسان، فشار اخیر دولت بایدن برای مذاکرات ترکیه میتواند امیدبخش باشد، اما طالبان هنوز درباره حضورشان موافقت نشان نداده‌‌اند. بنا به گفته افراد نزدیک به مذاکره، این گروه شورشی فکر میکند که مذاکرهکنندگان آقای بایدن در حال سوءاستفاده از توافق پیشنهادی برای کاهش خشونت با درخواست اقدامات "قطعی" همچون توقف استفاده از بمبهای کنارجاده و حملات بر ایستهای بازرسی است.  مذاکرهکنندگان طالبان میگویند باور دارند که مطالبات امریکا معادل آتشبس است. در حالی که مقامات نظامی امریکا میگویند که اگر پارامتر خاصی به طور واضح مشخص نشود، آنگاه طالبان مانند گذشته تاکتیکهایشان را برای بهرهبرداری از هرگونه خلائی تغییر خواهند داد. برخی از واقعههای قابلتوجه هفته گذشته زمانی اتفاق افتاد که نیروهای شبهنظامی تحت حمایت سی آی اِی به کشتن بیشتر از ده غیرنظامی در قریه تحت کنترل طالبان در ولایت خوست در جنوب شرقی افغانستان متهم شدند.  طالبان در تلافی به جنگجویانش مأموریت حمله به پایگاه سی آی اِی و نظامی امریکا را داد و علناً مسئولیت حمله راکتی پس از آن را بر عهده گرفت: این اولین حمله از سوی این گروه بوده که پس از توقف حملات طبق توافق 2020 صورت گرفته است. طبق گفته افرادی که به مذاکرات نزدیک هستند، برخی از مقامات طالبان باور دارند که اگر این گروه با کاهش بیشتر خشونت موافقت کند، نیروهای تحت حمایت سی آی اِی باید منحل شوند و عملیاتهایشان توقف یابند. اما مشخص نیست که طالبان مستقیماً این نگرانیها را ابراز کرده باشند. در هر صورت، احتمال میرود چنین درخواستهایی مورد توجه قرار نگیرند زیرا جامعه نظامی و اطلاعاتی امریکا، علیرغم اتهامات مبنی بر نقض مکرر حقوق بشر آنها را مؤثرترین نیروهای افغان میداند.
به گفته کارشناسان، واقعه خوست دشواری رسیدن به فهم متقابل را در حالی نمایان میسازد که صحبت از کاهش شدت جنگ و نیاز به نهاد سوم نظارتکننده بینالمللی مانند سازمان ملل در آتشبس در مورد آینده یا توافق برای کاهش خشونت در میان است.
طبق نظر تحلیلگران، احتمال نمیرود که ایالات متحده و طالبان به توافق جدیدی پیش از اول مِی برسند. مگر اینکه مقامات امریکایی حاضر به اعطای امتیازات جدی برای جلوگیری از حملات خشونتبار بهاری باشند که با توجه به حملات و کشتارهای بزرگ در روزهای اخیر به نظر میرسد که اکنون هم شروع شده باشند.
برخی از کارشناسان از تمرکز محدود امریکا بر کاهش کوتاه مدت خشونتها به عنوان انحراف قابلتوجهی از تلاش عمده برای رسیدن به توافق سیاسی بین دولت افغانستان و طالبان انتقاد کردهاند.
لارل ای. میلر، مقام ارشد سابق وزارت خارجه که بر سیاست افغانستان و پاکستان در دو دولت گذشته کار کرده است، میگوید: "برایم دشوار است که نتیجۀ بدست آمده از میزان تلاشی که برای کاهش خشونت محدود در پروسه صلح به عمل آمد را ببینم. شاید این امر برای برداشت سیاسی مردم برای پوشش دادن خروج امریکا مؤثر باشد. اما چه چیزی موجب پایداری آن [آتشبس] خواهد شد اگر توافقی واقعی وجود نداشته باشد؟ هیچ چیز."

دیدگاه شما